Harcerstwo na Śląsku Cieszyńskim za­początkowane zostało dawno. Już w la­tach 1912/13 powstały drużyny przy pol­skim gimnazjum w Orłowej i przy pol­skim seminarium nauczycielskim w Bobrku. Jednymi z głównych organizatorów byli nauczyciele: w Cieszynie dh Feliks Hajduk, a w Orłowej dh Roman Pollak, Grycz i ks. Kotula. W czasie wojny (1914- 1918) praca osłabła wskutek wstąpie­nia części druhów do Legionów. Przebyli oni kampanię karpacką, podczas której wielu z  z nich oddało życie.

W 1918 r. w chwili przewrotu wielu skautów brało udział w rozbrajaniu żoł­nierzy austriackich. Kiedy we Frysztacie organizowano wojsko polskie, wszyscy starsi skauci wstąpili do ochotniczej kom­panii studenckiej, należącej do batalionu frysztackiego Pułku Ziemi Cieszyńskiej. Wielu młodych z Cieszyna i Orłowej walczyło w batalionie cieszyńskim pod Lwowem. Kilku chłopców z Orłowej zaangażowanych w ruch skautowy należało do Grupy Harcerskiej przy 2. Dywizji Legionów i walczyło w szeregach tego oddziału pod dowództwem mjr Thuna na froncie litewsko-białoruskim w 1919 r.

W czasie plebiscytu na Śląsku Cieszyńskim udział w pracach brali również skauci. Po plebiscycie dh Frąckiewicz zorganizował obóz instruktorski w Wiśle a uczestnikami była młodzież ze Śląska i Krakowa. Po podziale Śląska Cieszyńskiego 28 lipca 1920 r. skauci krakowscy odeszli z obozu natomiast pozostałych harcerzy śląskich przeformowano w oddział woj­skowy przy batalionie wartowniczym w Cieszynie. Początkowo byli oni przezna­czeni na front, jednak w końcu pozostali na Śląsku i pilnowali granicy w placów­ce w Kojkowicach (dowodzonej przez d-ha plutonowego K...) i w Błogocicach k/Cieszyna (pod komendą d-ha kaprala Józefa Bergera). We wrześniu oddział ten zlikwidowano, a harcerzy przeniesiono do krakowskiego baonu 201/V w Jaworznie, gdzie pełnili służbę graniczną nad Przemszą. Skauci śląscy utrzymywali placówkę w Wysokim Brzegu pod dowództwem dh. kaprala Józefa Bergera.

W obronie ojczyzny zginęli druhowie: Tadeusz Farny pod Rarańczą, Jan Gryń pod Pasieczną, Gabriel Martinek pod Wodoterskiem, Jó­zef Mucina pod Koszyrzerami, Teofil Grzonka, który zmarł wskutek odniesionych ran pod Rafajłową. W 1919 r. zmarł (na czerwonkę) w Smolewiczach Adolf Zając- skaut z Orłowej, należący do Grupy Harcerskiej. W 1920 r. zginał dh Rusz z Cieszyna.

Hufiec cieszyński zorganizowany został w 1920 r. przez dh. Frąckiewicza. Pierw­szym komendantem był dh Józef Berger (pastor w Czeskim Cieszynie). Kolejno komendantami byli od roku 1920: Józef Berger, Jan Kukucz, Ludwik Kajzar, Ka­rol Mrozek, Wincenty Zając, Ludwik Kohutek, Klemens Koźbial, Karol Kisza i po­nownie Klemens Koźbial. Hufiec w początkach obejmował druży­ny orłowsko-łazańskie i cieszyńskie.

Ze względów terytorialnych drużyny od czasów swego powstania, a później i Hu­fiec należeli do Chorągwi Krakowskiej. W roku harcerskim 1922/23 Hufiec Cie­szyn podporządkowany został Chorągwi Śląskiej. W 1928 r. Hufiec Cieszyński uroczyście obchodził 15-lecie działalności Harcerstwa w Cieszynie i regionie. Jest też najstarszym środowiskiem harcerskim w Chorągwi Śląskiej.

DRUŻYNY MĘSKIE HUFCA CIESZYN

• I Drużyna  im.  Kazimierza  Pułaskiego w Cieszynie jest najstarszą spośród drużyn cieszyńskich a również i śląskich. Założo­na  została  w  roku  harcerskim  1912/13 przez  nauczyciela  d-ha Feliksa Hajduka. Rozwijała się dosyć pomyślnie dzięki pra­cy drużynowego i  opiekunów z ramienia szkoły. Drużyną dowodził wywiadowca dh Florian Berek.
• II Drużyna im. Józefa Hallera w Bobrku została założona w czasach przełomu po­litycznego w 1918 r. Kolejno przechodziła różne okresy rozwoju. Drużynowym był wywiadowca dh Albin Krzysik.
• III Drużyna  im.  Tadeusza  Kościuszki w  Cieszynie  założona  została w  1921  r. przez  d-ha  Ludwika  Kohutka.  Początek drużyny znamionował silny rozwój, który potem osłabił się, by zamienić się w równomierną pracę pod kierownictwem swe­ go   byłego   wychowanka   podharcmistrza d-ha Karola Kiszy. Drużyna odznaczała się zaradnością w  zdobywaniu funduszy.
• IV Drużyna  im.  Jana  Kilińskiego  w Cieszynie  założona   została  w   1924r. przez d-ha Ludwika Kohutka, który ją też początkowo prowadził. Po pierwszym okre­sie rozwoju nastąpiło zamarcie życia drużyny, z którego to letargu powoli się wydźwignęła. Członkowie drużyny tzw. ,,rzezimieszki” naznaczali się wielkim zamiło­waniem do włóczęgostwa i zwiedzili pieszo 2 razy Gdynię, Poznań, Warszawę, Kra­ków, a pociągiem udali się do Wilna. W 1930 r. drużynowym był dh HR Kle­mens Koźbiał.
• V Drużyna  im.  Jana  Sobieskiego  w Cieszynie   istniała   przejściowo   w   roku szkolnym  1925/26  a  założona  została w celu odciążenia  l  Drużyny   im.  Kazimie­rza Pułaskiego.
• VI Drużyna im. Henryka Sienkiewicza w  Cieszynie swe istnienie zapoczątkowała w  1924 r.  z plutonu  przy  III  Drużynie im. T. Kościuszki. Drużynowym w 1930 r. był dh Karol Wigłasz. Są niepotwierdzo­ne wieści, że już przed wojną (1914—18) przy tej szkole istniała drużyna.
• Drużyna Starszoharcerska w Cieszynie - drużynowy dh Stanisław Zebowiez.
• Drużyna im. por. Jana Łyska w Ustro­niu założona została przez d-ha ćwika Jó­zefa Zientka (nauczyciela) w 1929 r. Była to drużyna mieszana, skupiająca młodzież szkolną i pozaszkolną.
• Drużyna w Goleszowie powstała w 1930 r. przy tamtejszej szkole, zorganizo­wana została przez nauczyciela dh phm Roberta Bajgera.
• Drużyna w Zebrzydowicach zgłosiła swoje powstanie w 1930 r. przy szkole wydziałowej. Założycielem i kierownikiem był nau­czyciel dh Władysław Szatkowski.

Opracowano na podstawie publikacji „HARCERSTWO ŚLĄSKIE 1920 – 1930”. Wydawnictwo zbiorowe, która ukazała się nakładem Zarządu Śląskiego Oddziału ZHP w 1931 r.